Հայոց Մեծ Եղեռնի 98-րդ տարելիցի առիթով Սամցխե-Ջավախքում անցկացվել են մի շարք միջոցառումներ: Հիշատակի եւ պահանջատիրության գլխավոր նպատակը սահմանակից Թուրքիային հիշեցնելն էր իր մութ անցյալի մասին:
Ապրիլի 23-ին Ախալցխայի USAID–ի «Ժողովրդավարական ներգրավվածության կենտրոնում» Զորի Զորյանի անվան երիտասարդական միության Ախալցխայի մասնաճյուղի նախաձեռնությամբ բացվեց «XX-րդ դարի առաջին ցեղասպանությունը» թեմայով ցուցահանդես:
Ցուցահանդեսի բացման արարողությանը ներկա էր ՀՀ արտակարգ եւ լիազոր դեսպան Հովհաննես Մանուկյանը, Ախալցխայի գամգեբելի Բեսիկ Բլիաձեն իր տեղակալներով, տեղական այլ իշխանությունների ներկայացուցիչները, Հասարակական կազմակերպությունների եւ կենտրոնական ու տեղական լրատվամիջոցների ներկայացուցիչները:
ՀՀ արտակարգ եւ լիազոր դեսպան Հովհաննես Մանուկյանը իր խոսքում կարեւորեց նման ցուցահանդեսի անցկացումը Ախալցխայում եւ նշեց, որ հայ ժողովրդի պայքարը թուրքական մերժողականության դեմ վերջ ի վերջո պսակվելու է հայ ժողովրդի արդար հաղթանակով եւ Թուրքիան ստիպված է լինելու ընդունել Հայոց Ցեղասպանության իրողությունը: Նա նաեւ նշեց, որ այն կարծիքը թե հայկական պահանջատիրությունը Ցեղասպանության 100 ամյակը լրանալով արժեզրկվելու է սխալական է, քանզի Ցեղասպանության հանցանքը վաղեմության ժամկետ չունի:
Ցուցահանդեսին ներկայացվել են 1915թ. Հայոց Ցեղասպանությանը վերաբերվող նկարներ, ականատեսների, մտավորականների եւ դեսպանների խոսքեր, որոնք հաստատում են Հայոց Ցեղասպանության իրողությունը:
Ցուցահանդեսի բացման արարողությունից հետո դեսպան Հովհաննես Մանուկյանը այցելեց Ախալցխայի Թումանայանի անվան թիվ 3 հանրային դպրոց, որտեղ դպրոցի տնօրինությունը Հայոց Մեծ Եղեռնի 98-րդ տարելիցին նվիրված միջոցառում էր կազմակերպել:
Նույն օրը Ախալքալաքի երիտասարդական կենտրոնում անցկացվեց միջոցառում նվիրված Հայոց ցեղասպանության 98-րդ տարելիցին:
Երիտասարդական կենտրոնի սաները պատրաստել էին փոքրիկ թատերական ներկայացում, ուր ներկայացվում էր գաղթական հայ կինը իր ցավով ու հիշողություններով:
Պատմաբան Վաչագան Ռստակյանն իր ելույթի խոսքում ներկայացրեց Ցեղասպանության որոշ դրվագներ և հայի պահանջատիրության կարևորությունը: Այնուհետև երեխաները պատմական ակնարկ կատարեցին 1915թ. ողբերգական իրադարձությունների մասին, ինչին հաջորդեց փաստավավերագրական ֆիլմի դիտումը:
Արդեն երեկոյան «Զորի Զորյան» երիտասարդական միության նախաձեռնությամբ Ախալցխայում եւ Ախալքալաքում մեկնարկեց ավանդույթ դարձած Ջահերով երթը:
Սամցխե-Ջավախքի երկու քաղաքներում էլ ջահերով երթերի ժամանակ ելույթ ունեցան «Զորի Զորյան» երիտասարդական կազմակերպության ներկայացուցիչները, ովքեր իրենց ելույթներում տեղական կառավարման և ինքնակառավարման մարմինների ներկայացուցիչներին կոչ արեցին, ոչ միայն հարգանքի տուրք մատուցել զոհերի հիշատակին, այլև Հայոց Ցեղասպանության ճանաչման պահանջը բարձրացնել Վրաստանի խորհրդարանում, ինչը և հանդիսանում է նրանց պարտավորությունը:
Հաջորդ օրը` ապրիլի 24-ին, ջահերով երթ անցկացվեց նաև Ախալքալաքի շրջանի Բեժանո գյուղում: Երթին մասնակցում էին ոչ միայն գյուղացիները, այլև քաղաքից և հարակից գյուղերից եկած բազմաթիվ մարդիկ: Պահանջը նույն էր` ճանաչում , դատապարտում , հատուցում:
Ջահերով երթին նախորդել էր Բեժանոյի դպրոցում կազմակերպված միջոցառումն ու ցեղասպանության թեմայով ցուցահանդեսը: Երթը սկսվեց գյուղի դպրոցից և ավարտվեց եկեղեցում , ուր բոլորը միասին աղոթեցին անմեղ զոհերի հոգու հանգստության համար:
Նինոծմինդայում «Զորի Զորյան» երիտասարդական միության ակտիվ մասնակցությամբ տեղի է ունեցել պահանջատիրական երթ:
Ապրիլի 24-ի առավոտյան հոգեհանգստյան պատարագներ են մատուցվել Ախալցխայի եւ Ախալքալաքի եկեղեցիներում:
Պատարագի ավարտին Ախալցխացիների մեծ թափորը քաղաքի կենտրոնական փողոցներով բարձրացավ Մարդա թաղամաս, որտեղ եւ տեղադրված է Ցեղասպանության զոհերին նվիրված խաչքար-հուշակոթող:
Հուշարձանի մոտ ժողովուրդը ծաղիկներ եւ ծաղկեպսակներ դրեց ու աղոթք բարձրացրեց առ Աստված 1915թ. Ցեղասպանության զոհերի ոգիների հանգստյան համար, որից հետո ասվեցին բազմաթիվ խոսքեր դատապարտող Հայոց ցեղասպանությունը եւ հնչվեցին հայրենասիրական երգեր:
Պահանջատիրական բողոքի երթին մասնակցելու համար հայոց դպրոց չէին հաճախել դպրոցական աշակերտները, ովքեր չէին կարող հանդուրժել այն փաստը, որ դպրոցին չէին թույլատրել չորրորդ դասից հետո միանալ Հայոց Մեծ Եղեռնի 98-րդ տարելիցին նվիրված միջոցառումներին:
http://akhaltskha.net/